Jakie kruszywo drogowe wybrać do budowy?
Kruszywa są jednym z podstawowych surowców stosowanych przez ludzkość niemal od początku jej istnienia. Rozwój cywilizacji szedł od zawsze w parze z zapotrzebowaniem na kruszywa. Wykorzystywane w budownictwie stanową nieodzowny element przemysłu.
Bez kruszywa drogowego nie ma mowy o zaprawach, betonie i samej budowie dróg. Ilość materiałów ziarnistych stosowanych w budownictwie jest ogromna a ich podział może przyprawić nie jedną osobę o zawrót głowy. Dziś porozmawiamy o rodzajach kruszyw drogowych, ich zastosowaniu, cenie oraz o tym dlaczego gatunek kruszywa wpływa tak bardzo na jakość wykonywanych dróg.
Chcesz dowiedzieć się wszystkiego na temat klasyfikacji i zastosowania kruszyw drogowych? Czytaj dalej!
Jak klasyfikujemy kruszywa drogowe?
Kruszywa drogowe to w zasadzie wszystkie materiały ziarniste, zarówno te sztuczne jak i naturalne, organiczne oraz nieorganiczne. Ważnym kryterium jest w tym przypadku zastosowanie, czyli: jako składniki zapraw betonowych, mas bitumicznych warstw nośnych nawierzchni drogowej, warstw mrozoochronnych i filtracyjnych. Aby uzyskać pożądany stopień ziarnistości kruszywa, poddaje się je odpowiedniej obróbce mechanicznej lub termicznej. W ten sposób materiał skalny i kruszywa sztuczne są dostosowywane do przeznaczenia.
Ok, omówiliśmy już podstawy, teraz pora na kompletną klasyfikację kruszyw mineralnych. Oto kilka podstawowych podziałów które omówimy szczegółowo nieco później.
- Podział ze względu na pochodzenia
Wedle tego podziału klasyfikujemy kruszywa na dwie główne kategorie: kruszywa mineralne oraz kruszywa sztuczne. Dodatkowo można się pokusić o dodanie do tej klasyfikacji kruszyw z recyklingu.
- Podział ze względu na sposób produkcji
W zależności od sposobu produkowania kruszywa dzielimy je na dwie grupy: kruszywo naturalne oraz kruszywo łamane. Tutaj sprawa nieco się komplikuje ponieważ zarówno kruszywo naturalne oraz łamane również dzielimy na dwie podkategorie.
Kruszywo naturalne dzielimy na:
– kruszywo niekruszone
– kruszywo naturalne kruszone
Kruszywo łamane dzielimy na:
– kruszywo łamane zwykłe
– kruszywo łamane granulowane
- Podział ze względu na uziarnienie
W zależności wielkości ziaren rozdrobnionego materiału, kruszywo drogowe będzie klasyfikowane w kilka subkategorii.
– wypełniacze, czyli kruszywo które przechodzi przez sito o wielkości oczek 0,063 mm
– kruszywo o drobnych ziarnach do 4mm
– kruszywo o grubych ziarnach od 4 do 36 mm
– kruszywo o bardzo grubych ziarnach od 63 do 250 mm
Do popularnych rodzajów kruszywa dzielonych ze względu na uziarnienie należą:
– piasek sortowany o grubości do 2mm
– żwir sortowany od 2 do 16 mm
– kamień od 16 do 100 mm
- Podział ze względu na cechy jakościowe
Jakość kruszywa określamy po ocenie parametrów jakościowych takich jak odmiana, gatunek, czy klasa. Podział ten jest stosowany wszędzie tam gdzie kruszywo musi spełniać konkretne normy przedmiotowe, czyli wymagania bez których produkt nie będzie uznany za funkcjonalny a więc odpowiedni do spełnienia swojego przeznaczenia.
Po krótce omówimy teraz podstawowe cechy jakościowe kruszywa drogowego:
Odmiana – najczęściej związana z zawartością w danym kruszywie budowlanym grudek gliny.
Gatunek – określany liczbowo symbol określający jakość kruszywa według norm przedmiotowych takich jak: norma PN, norma ASTM, czy międzynarodowa EN i ISO.
Klasa – to techniczny opis liczbowy określający jakość surowca skalnego z którego wyprodukowano dane kruszywo drogowe.
Kruszywa naturalne – skalne
W zależności od pochodzenia skał, kruszywa naturalne dzielimy na lodowcowe, wodolodowcowe, rzeczne i morskie. W 2015 roku produkcja kruszyw naturalnych wynosiła ok. 211 mln t. Zapotrzebowanie na te materiały ziarniste rośnie wraz z apetytem na inwestycje budowlane i wraz z rozwojem infrastruktury będzie ciągle rosło.
Omówmy po krótce kilka właściwości kruszyw naturalnych”
- Wytrzymałość na miażdżenie (% rozkruszenia) – 24%
- Zawartość ziaren słabych do 15%
- Nasiąkliwość do 5%
- Mrozoodporność (ubytek masy) do 10%
- Zawartość pyłów mineralnych do 4-10%
- Zawartość zanieczyszczeń ilasto-gliniastych do 5%
Oczywiście wachania parametrów w przedziałach wiążą się z różnicami w rodzaju skały oraz uziarnienia samego kruszywa. Tak więc, kruszywa drobne, grube oraz bardzo grube będą miały odpowiednio inne parametry mieszczące się w powyższym spektrum.
Kruszywa mineralne do betonu
Znaczna większość kruszyw żwirowo-piaskowych jest zużywana w budownictwie do produkcji różnego rodzaju betonów i wyrobów betonowych, głównie betonu towarowego, prefabrykatów i innych wyrobów betonowych, suchych mieszanek i tzw. chemii budowlanej. Do produkcji betonów i wyrobów betonowych tradycyjnie wykorzystywane są mieszanki i pospółki, jednak potrzeba produkcji coraz wyższej jakości wyrobów powoduje systematycznie rosnące zastosowanie do tych celów żwirów i uzupełniająco piasków kwalifikowanych (uszlachetnionych), przy malejącym udziale mieszanek klasyfikowanych (przesiewanych) oraz bardzo
Kruszywa mineralne do betony zwykłego, czyli takiego który powstaje w wyniku mieszania cementu, kruszywa i wody, dzielimy na trzy podstawowe grupy asortymentowe.
– Piasek, piasek łamany
– Żwir, grys, grys z otoczaków
– Mieszanka kruszywa naturalnego, miesza z otoczaków i mieszanka kruszywa łamanego sortowana
Jakość kruszywa wpływa znacząco na cenę betony oraz prefabrykatów betonowych. Sprawdźmy przykładowy cennik prefabrykatów betonowych z oferty producenta betonu PRD.
Stabilizacje
|
1,5 Mpa |
90 zł |
| 2,5 Mpa | 97 zł |
| 5,0 Mpa | 107 zł |
| 7,5 Mpa | 117 zł |
| Podsypka | 140zł |
Beton towarowy
|
B 10 |
170 zł |
| B 15 | 200 zł |
| B 20 | 210 zł |
| B 25 | 230 zł |
| B 30 | 245 zł |
| B 37 | 265 zł |
Prefabrykaty betonowe
|
Bloczki betonowe 38x24x12 |
2,1 zł |
| Bloki 70x70x140 | 170 zł |
| Płyta drogowa 15cm | 80zł/m2 |